Wat is het verschil tussen palmvet en palmolie

Palmvet en palmolie komen allebei van dezelfde plant: de oliepalm. Toch zijn ze niet hetzelfde. Ze worden anders gebruikt, voelen anders aan en gedragen zich anders bij het koken. Veel mensen zien de woorden door elkaar, maar er zit wel degelijk verschil tussen. Als je goed begrijpt wat het verschil is, weet je ook beter wat je koopt en eet. Dat kan handig zijn als je oplet op voeding of als je wilt weten waar je eten vandaan komt.

Waar palmvet vandaan komt

Palmvet wordt gemaakt uit het vruchtvlees van de vruchten van de oliepalm. Als dit vruchtvlees wordt geperst en daarna afgekoeld, ontstaat er een dikke, vaste massa. Deze massa is palmvet. Het is wit of lichtgeel van kleur en lijkt een beetje op boter of margarine. Bij kamertemperatuur blijft het stevig. Je ziet het vaak in kant-en-klaar producten zoals koekjes, gebak, frituurvet of smeersels. Dat komt omdat het lang goed blijft en niet snel smelt. Ook wordt het gebruikt omdat het goedkoop is en makkelijk te verwerken in fabrieken.

Hoe palmolie eruitziet

Palmolie komt ook uit de vrucht van de oliepalm, maar het wordt anders bewerkt. Als je het vruchtvlees perst en niet verder afkoelt, blijft er een vloeibare olie over. Dat is palmolie. Deze olie heeft een oranje-gele kleur als hij niet geraffineerd is. In veel gevallen wordt de olie verder behandeld zodat hij doorzichtig en lichtgeel wordt. Palmolie blijft vloeibaar bij kamertemperatuur, net als zonnebloemolie of olijfolie. Je vindt het terug in margarine, bakolie, soepen, sauzen en in veel bewerkte producten.

Het verschil in gebruik

Palmvet wordt gebruikt voor producten die stevig moeten blijven, zoals chocoladepasta of roomijs. Omdat het vet niet smelt bij kamertemperatuur, blijft de structuur stevig. Ook wordt palmvet gebruikt in koekjes, omdat het zorgt voor een krokante en droge structuur. Palmolie wordt juist gebruikt voor bakken en braden. Omdat het vloeibaar is, kun je het makkelijk verhitten. Ook is het handig als basis voor sauzen of soep. Veel producenten gebruiken palmolie omdat het goedkoop is en lang houdbaar blijft zonder te bederven.

De structuur en temperatuur

Een belangrijk verschil tussen palmvet en palmolie zit in de temperatuur waarbij het smelt. Palmolie smelt al bij een lage temperatuur, waardoor het vloeibaar blijft. Palmvet smelt pas als je het verhit. Daardoor blijft het stevig in de verpakking. Deze eigenschap is belangrijk voor fabrikanten. Ze kiezen welk product ze nodig hebben, afhankelijk van hoe het eindproduct moet aanvoelen. Voor zachte crèmes of vloeibare producten is palmolie handiger. Voor vaste producten zoals vulling van koekjes of glazuur wordt vaak palmvet gebruikt.

Waar je het in de supermarkt tegenkomt

Op verpakkingen zie je vaak de termen palmolie of plantaardig vet staan. Soms wordt er niet duidelijk onderscheid gemaakt tussen de twee. Producenten zijn niet altijd verplicht om precies aan te geven of het om vet of olie gaat. Daarom is het niet altijd makkelijk te weten wat je eet. Als er ‘gehard plantaardig vet’ op een verpakking staat, is de kans groot dat het om palmvet gaat. Bij ‘plantaardige olie’ kan het palmolie zijn, maar ook soja-, zonnebloem- of koolzaadolie.

Waarom er zoveel gebruik van wordt gemaakt

De oliepalm levert veel opbrengst op kleine stukken grond. Daardoor is het een goedkope grondstof voor veel producenten. Zowel de olie als het vet zijn lang houdbaar, makkelijk te vervoeren en kunnen op veel manieren worden verwerkt. Dat maakt het interessant voor grote voedselbedrijven. In heel veel producten zit dan ook palmolie of palmvet. Het zit niet alleen in eten, maar ook in zeep, shampoo, tandpasta en make-up. Voor wie dit wil vermijden, is het dus belangrijk om goed etiketten te lezen.

Milieu en palmproducten

Het gebruik van palmolie en palmvet heeft ook een keerzijde. Voor het maken van palmolieplantages worden vaak bossen gekapt, vooral in landen als Indonesië en Maleisië. Daardoor verdwijnen leefgebieden van dieren zoals de orang-oetan. Ook komt er veel CO2 vrij bij het kappen van regenwoud. Sommige bedrijven kiezen daarom voor duurzame palmolie. Deze komt van plantages waar regels gelden om schade aan natuur en mens te beperken. Op verpakkingen kun je soms zien of het product duurzame palmolie bevat door het RSPO-logo.

Gezondheid en vetten

Palmvet bevat veel verzadigde vetten. Deze vetten kunnen je cholesterol verhogen als je er veel van eet. Dat is niet goed voor je hart en bloedvaten. Palmolie bevat ook verzadigde vetten, maar iets minder dan palmvet. Gezondheidsorganisaties raden aan om niet te veel verzadigd vet te eten en vaker te kiezen voor oliën met onverzadigde vetten, zoals olijfolie of zonnebloemolie. Het is dus goed om te weten hoeveel palmvet of palmolie in een product zit en hoe vaak je dit gebruikt.

Samenvattend verschil

Palmvet en palmolie komen van dezelfde plant, maar worden anders verwerkt. Palmvet is stevig en wordt gebruikt in vaste producten. Palmolie is vloeibaar en geschikt voor bakken of koken. Beide zitten in veel producten, van koek tot shampoo. Wie wil letten op gezondheid of milieu doet er goed aan om etiketten te bekijken en te kiezen voor producten met minder of duurzame palmolie. Zo kun je bewust omgaan met wat je koopt en eet, zonder dat het te ingewikkeld wordt.